در این مقاله در رابطه با عفونت گوش میانی و روش های درمان آن توضیحاتی ارائه شده است. دستگاه شنوایی انسان از سه قسمت تشکیل می شود؛ که عبارتند از: گوش درونی، میانی و خارجی. گوش خارجی یا بیرونی که با چشم قابل مشاهده است، شامل پرده گوش (صماخ)، لاله گوش و مجرای گوش می باشد. گوش بیرونی ارتعاشات صداها را دریافت نموده و به پرده صماخ منتقل می کند.
گوش میانی شامل صندوق صماخ و استخوانچه های سندانی، چکشی و رکابی می باشد. گوش میانی از طریق این استخوان ها ارتعاشات صداها را به گوش درونی انتقال می دهد و از آن جا به وسیله عصب شنوایی به مغز منتقل می شود. گوش داخلی یا درونی در ارتباط با اعصاب شنوایی و مغز می باشد. عفونت گوش میانی در میان کودکان و نوزادان شایع تر است. این عارضه در پی عفونت ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی بروز میکند.
عفونت ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی موجب ایجاد اختلال در عملکرد شیپور استاش میشود و عفونت از طریق شیپور استاش تا گوش میانی پیشروی می کند و منجر به ایجاد بیماری التهاب گوش میانی می شود. گوش میانی با بروز عفونت، ضعیف می شود و این امر موجب می گردد گوش به وسیله مایع یا مخاطی در پشت پرده گوش، دچار انسداد شود. این عارضه روی حس شنوایی افراد تأثیرگذار می باشد.
چرک گوش به دلیل مشکلات تنفسی فوقانی، آلرژی غذایی و زیست محیطی، صدمات داخلی، ژنتیک و کمبود های تغذیه ای ایجاد می شود. شایان ذکر است عفونت گوش میانی می تواند منشأ ویروسی، باکتریایی و یا قارچی داشته باشد. عفونت گوش میانی از عفونت گوش بیرونی خطرناک تر است؛ چرا که ممکن است باعث پارگی پرده صماخ و ناشنوایی افراد شود و یا این که عفونت به گوش داخلی و مغز سرایت کند.
از جمله علائم این عارضه می توان به مواردی نظیر احساس درد شدید و ضربان دار در گوش به خصوص شب هنگام، تب ولرز، کاهش شنوایی، پارگی پرده صماخ و خروج ترشحات زرد یا متمایل به سیاه از گوش اشاره نمود. ممکن است عفونت گوش میانی از راه عفونت گلو به گوش یا از راه خون (در مخملک، سرخک، تیفوس و عفونت خون) انتقال پیدا کند. ضمن اینکه امکان دارد این عارضه با دستکاری مجرای گوش خارجی نیز ایجاد شود. توصیه می شود در صورت بروز عفونت گلو و سینوزیت سریعاً آنها را درمان نمایید، بدین جهت که عفونت های گلو و سینوس ها از طریق شیپور استاش به طرف گوش میانی انتقال یافته و موجب بروز عفونت مزمن یا حاد گوش می شود.
به منظور پیشگیری از بروز عفونت گوش خارجی و میانی، زمان استفاده از وان و یا زمان شنا کردن می بایست پنبه آغشته به وازلین و یا گوشی خاصی را که در داروخانه ها موجود می باشد، درون گوش قرار دهید. از دستکاری داخل گوش که اغلب با گوش پاک کن و یا چوب کبریت صورت می گیرد، اجتناب نمایید.
معمولاً جهت درمان این عارضه آنتی بیوتیک (بعد از آنتی بیوگرام از ترشحات گوش) و مسکن و قطره های گوش تجویز می شود. چنانچه استخوانچه های گوش میانی دچار عفونت شوند، ترشحات چرکی با بوی نامطبوع از مجرای گوش خارج می شود. عفونت استخوانچه های گوش میانی با کاهش حس شنوایی همراه است که درمان با آنتی بیوتیک و در اکثر موارد عمل جراحی امکان پذیر خواهد بود. در صورتی که عفونت گوش میانی التیام نیابد، پرده صماخ فرصت بسته شدن و ترمیم را پیدا نمیکند؛ لذا فرد دچار عفونت مزمن گوش میانی میشود.
متخصص گوش و حلق و بینی